Nieuwsbericht Xylella 2 mei 2016

Nederlands bedrijfsleven, overheid en onderzoek werken samen aan bestrijding van Xylella fastidiosa

In oktober 2013 werd Xylella fastidiosa aangetroffen in olijfbomen in de hak van Italië. De bacterie staat op de quarantainelijst (A1) van de EU. De EU maakt zich grote zorgen over de snelle verspreiding van deze ziekteverwekker. De bacterie kan voor veel in Nederland belangrijke plantensoorten een probleem vormen. Daarnaast heeft Nederland als belangrijk doorvoerland van plantmateriaal ook te maken met een goede aanpak van dit quarantaine‐organisme. Xylella fastidiosa is een zeer complexe bacterie waarover nog veel onduidelijk is: hoe verspreidt de bacterie zich precies en hoe kan hij het beste bestreden worden?

 

Daarom zijn de sectororganisaties VBN, Plantum, LTO Nederland (LTO Glaskracht en LTO vakgroep Bomen en Vaste Planten), Anthos, de Naktuinbouw, de Nederlandse Voedsel‐ en Warenautoriteit (NVWA) en de kennisinstelling Wageningen UR, in samenspraak met Ministerie van Economische Zaken (EZ), een publiekprivate samenwerking (PPS) gestart. Het doel van deze PPS is om kennis te ontwikkelen om Nederland Xylella‐vrij te houden en om adequaat te kunnen reageren bij intercepties en uitbraken. Om verdere verspreiding binnen Europa te voorkomen wordt voor de kennisontwikkeling ook internationaal samengewerkt, binnen Euphresco, het Europees samenwerkingsverband van financiers van fytosanitair onderzoek.

 

Bacterie rukt op naar Noord‐Europa

In oktober 2013 werd Xylella fastidiosa aangetroffen in olijfbomen in de hak van Italië. De bacterie staat op de quarantainelijst (A1) van de EU. Inmiddels is er een gebied met 600.000 olijfbomen getroffen en komt de bacterie langzaam naar het noorden toe. De schade is groot, ook al omdat er sterke restricties gelden voor het vervoer van planten van het Olea‐geslacht en andere waardplanten vanuit het getroffen gebied. In juli 2015 werd de ziekteverwekker aangetroffen op het Franse Corsica in sierplanten van Polygala myrtifolia (vleugeltjesbloem). Inmiddels heeft de bacterie zich verspreid naar het vasteland van Frankrijk. Daarnaast zijn er in Nederland, Frankrijk en Zwitserland intercepties van besmette koffieplanten geweest afkomstig uit Midden Amerika.

 

Kennis delen

De EU maakt zich grote zorgen over de verspreiding van deze ziekteverwekker en wil kennis ontwikkelen en bundelen die van belang is voor ziektebeheersing. Een eventuele uitbraak van Xylella fastidiosa in Nederland kan grote economische gevolgen hebben voor Nederlandse plantentelers en –handelaren vanwege de gewasschade en handelsrestricties. Immers op basis van een uitbraak wordt een zone van 10 km afgebakend van waaruit gedurende een periode van 5 jaar geen waardplanten mogen worden verhandeld. Sinds de eerste ontdekking van Xylella fastidiosa hebben de EU en EFSA diverse workshops georganiseerd waarin met de inbreng van buitenlandse experts (uit de VS en Brazilië) zoveel mogelijk kennis met elkaar wordt gedeeld.

 

Publiek‐private samenwerking Xylella fastidiosa

Gezien de complexe materie, is nog veel kennis nodig op het gebied van de vector (insect die de bacterie overdraagt), waardplanten, bemonstering, detectie, epidemiologie en genetica. De nu gestarte Nederlandse publiek‐private samenwerking richt zich daarom op de volgende zaken:

1. Verzamelen Xylella isolaten en besmet materiaal

2. Verbetering isolatieprotocol van de bacterie

3. Genetische karakterisering bacteriestammen

4. Bemonstering en detectie van Xylella

5. Waardplantonderzoek

 

Het project heeft loopt drie jaar: van 2016 t/m 2018.

 

Contact: peter.bonants@wur.nl

 

Meer informatie:

Xylella fastidiosa

Tien vragen over Xylella fastidiosa

 

Kenmerk S56 (Teeltwijze) verplicht bij Bolchrysanten vanaf 1 mei 2016

Bij Bolchrysanten wordt het sorteerkenmerk S56 (teeltwijze) verplicht gesteld per 1 mei 2016. Dit kenmerk is sinds 2015 al geadviseerd.

 

De sorteerkenmerken voor Bolchrysanten (groep 202 004 03) zijn per 1 mei 2016 als volgt:

 

Positie Code Omschrijving Voorschrift
1 S01 Potmaat Verplicht
2 S04 Minimum plantdiameter Verplicht
3      
4 S05 Rijpheidsstadium Verplicht
5 S56 Teeltwijze Verplicht
6 S02 Minimum planthoogte Verplicht

 

Het sorteerkenmerk S56 wordt op verzoek van zowel aanvoerders als klanten verplicht gesteld. Via onderstaande link kunt u kenmerkcodes bekijken:

Kenmerkcodes

 

De meest voorkomende codes bij S56 (teeltwijze) zijn:

Code 001 onder glas

Code 002 buiten

Nieuwsbrief Xylella fastidiosa

De controles op de aanwezigheid van een plantenpaspoort starten op 31 maart.

Lees in deze nieuwsbrief onder andere wat u kunt doen om een uitbraak van Xylella fastidiosa te voorkomen. Wat de EU-noodmaatregelen zijn als er een vondst is en wat het verschil is tussen een vondst en een uitbraak. U kunt ook meteen de veel gestelde vragen op de website van de NVWA bekijken.


Wat is Xylella?

Sinds 2013 kampt ‘de hak’ van Italië al met een uitbraak van Xylella fastidiosa (Xf) met name in olijfbomen. Vervolgens waren er uitbraken op Corsica en in het vaste land van Frankrijk. Xylella is de veroorzaker van een zeer schadelijke bacterieziekte in planten. Xylella heeft een quarantainestatus binnen de EU. Dat betekent dat het een schadelijk organisme is, dat kan voorkomen in meerdere plantensoorten of plantaardige producten en risico’s oplevert voor de hele gemeenschap.

Waar komt Xylella vandaan?

Xylella is inheems in Zuid-Amerika. In 2013 is de ziekte uitgebroken in Zuid-Italië in de provincie Lecce. In 2015 zijn besmette planten aangetroffen in Frankrijk (Nice) en op Corsica.

Noodmaatregel

Mede naar aanleiding van deze vondsten zijn op 17 december 2015 de noodmaatregelen verscherpt en vastgelegd in EU-besluit 2015/2417.

Vondst versus uitbraak

  • Vondst: gerelateerd aan een recent geleverde partij. Er zijn geen besmette cicaden (beestjes die Xylella overbrengen) gevonden. De zending wordt vernietigd, verder geen gevolgen.
  • Uitbraak: de vondst is niet meer te herleiden tot een geleverde partij. Er zijn mogelijk wél cicaden gevonden. Er wordt een bufferzone ingesteld.

Bufferzone

Bij een uitbraak moeten alle waardplanten binnen 100 meter van de besmette zone worden vernietigd. Om de besmette zone wordt een bufferzone ingesteld van 10 km voor een periode van minimaal 5 jaar. In deze periode is geen verkeer van (waard)planten binnen en vanuit de bufferzone toegestaan.

Plantenpaspoortplicht

Volgens het nieuwe EU-besluit geldt met ingang van 2016 voor een aantal waardplanten van Xylella een plantenpaspoortplicht. Op de website van de Europese Commissie vindt u de actuele waardplantenlijst.
De plantenpaspoortplicht geldt voor alle verkeer tussen professionele bedrijven binnen de EU (dus ook binnen Nederland) van de in deze lijst genoemde waardplanten. Daarbij gaat het om ‘plants for planting’ en dat betreft onder meer ook planten bestemd voor veilingaanvoer, tuincentra, bouwmarkten, hoveniers, natuur- en terreinbeheerders, groenafdelingen van gemeentes. Potplanten, struiken, bomen, perk- en kuipplanten vallen ook onder deze maatregelen. Zaden en eindproducten zoals vruchten, snijbloemen, snijtakken of snijblad zijn uitgezonderd van de maatregelen.
Xylella in Prunus 

Wat kunt u doen om besmetting te voorkomen?

  • Controleer op de aanwezigheid van het plantenpaspoort
  • Bezoek de leverancier voordat u materiaal koopt
  • Wees extra alert op aankoop van materiaal uit:
    – Zuid- en Midden-Amerika en de Zuidelijke staten van de VS
    – Zuid-Italië (Lecce, Puglia, Brindisi)
  • Wees extra alert op aankoop van Poygala myrtifolia
  • Isoleer materiaal tijdens de eerste teeltperiode dat afkomstig is uit bovenstaande risico-gebieden
  • Zorg voor goede labeling en administratie rondom de herkomst van aangekocht materiaal
  • Zorg dat u weet hoe de pesticidebehandeling is geweest en dat goed administreert
  • Meld verdenkingen direct bij de NVWA of Naktuinbouw. Samen moeten we voorkomen dat deze ziekte Nederland bereikt!

Wat betekent de nieuwe noodmaatregel voor u?

Daarvoor maken we onderscheid in verschillende groepen bedrijven.

  • Nog niet geregistreerd bij Naktuinbouw
  • Geregistreerd bij Naktuinbouw, niet bekend met plantenpaspoorten
  • Geregistreerd bij Naktuinbouw, actief met plantenpaspoorten

De impact voor bedrijven die nog niet eerder met Naktuinbouw te maken hadden, is het grootst. Lees daarom de informatie hieronder goed.

NOG NIET GEREGISTREERD BIJ NAKTUINBOUW

STAP 1: Registratie
Registratie als kweker of handelaar van gewassen die als gevolg van de noodmaatregel onder de verplichte keuring vallen, is uw eerste stap. Via e-mail of telefoon (071) 332 62 88 neemt u contact op met Naktuinbouw. Geef daarbij nadrukkelijk aan dat het hier gaat om een registratie in verband met de noodmaatregel voor Xylella.
Na aanmelding neemt een keurmeester contact met u op voor het maken van een afspraak. Tijdens het bezoek bespreekt de keurmeester alle voorwaarden waar uw bedrijf aan moet voldoen, voordat u een plantenpaspoort kunt gebruiken. Ter voorbereiding op het bezoek vragen wij u de informatie op de website van de NVWA goed door te lezen.

STAP 2: Autorisatie
Mogelijk voldoet u al op een groot aantal punten aan de voorwaarden en is uw bedrijfssysteem zodanig ingericht dat u zelf plantenpaspoorten kunt aanmaken. Dit kunt u samen met de keurmeester doornemen. Ook als dat niet het geval is bespreken wij andere mogelijke oplossingen met u. Van belang is wel dat u hoe dan ook toestemming (autorisatie) van Naktuinbouw nodig hebt om plantenpaspoorten te mogen gebruiken.
Lees naast deze informatie ook de lijst met veel gestelde vragen.

STAP 3: Keuring
Naast registratie en autorisatie is het nodig dat de planten die onder de noodmaatregel vallen ten minste één keer door Naktuinbouw zijn gekeurd. Geef daarom in uw contacten met onze medewerkers duidelijk aan wanneer de teelt plaatsvindt en wanneer wij de planten kunnen keuren.

GEREGISTREERD BIJ NAKTUINBOUW, NIET BEKEND MET PLANTENPASPOORTEN

STAP 1: Registratie
U bent geregistreerd bij Naktuinbouw bijvoorbeeld omdat u planten verhandelt naar landen buiten de Europese Unie. Wij vragen u in dit geval nog specifiek bij de afdeling Keuringen te laten registreren. Neem via e-mail of telefoon (071) 332 62 88 neemt u contact met Naktuinbouw op. Geef daarbij nadrukkelijk aan dat het hier gaat om een registratie in verband met de noodmaatregel voor Xylella.

Na aanmelding neemt een keurmeester contact met u op voor het maken van een afspraak. Tijdens het bezoek bespreekt de keurmeester alle voorwaarden waar uw bedrijf aan moet voldoen, voordat u een plantenpaspoort kunt gebruiken. Ter voorbereiding op het bezoek vragen wij u de informatie op de website van de NVWA goed door te lezen.

STAP 2: Autorisatie
Mogelijk voldoet u al op een groot aantal punten aan de voorwaarden en is uw bedrijfssysteem zodanig ingericht dat u zelf plantenpaspoorten kunt aanmaken. Dit kunt u samen met de keurmeester doornemen. Ook als dat niet het geval is bespreken wij andere mogelijke oplossingen met u. Van belang is wel dat u hoe dan ook toestemming (autorisatie) van Naktuinbouw nodig hebt om plantenpaspoorten te mogen gebruiken.
Lees naast deze informatie ook de lijst met veel gestelde vragen.

GEREGISTREERD BIJ NAKTUINBOUW, ACTIEF MET PLANTENPASPOORTEN

Uw bedrijf is bij Naktuinbouw geregistreerd en u bent geautoriseerd voor het zelfstandig gebruik van plantenpaspoorten. In uw geval zijn de aanpassingen relatief simpel. Voor u is het van belang om uw systeem van plantenpaspoortafgifte zodanig aan te passen dat ook de gewassen die onder de noodmaatregel vallen van een juist paspoort worden voorzien.
Wanneer het gaat om gewassen die tot dusverre niet in de reguliere keuring zijn opgenomen, neemt u dan contact op met Naktuinbouw via e-mail of telefoon (071) 332 62 88. Geef daarbij nadrukkelijk aan dat het hier gaat om een aanvullende keuring in verband met de noodmaatregelen voor Xylella. Uw keurmeester neemt dan contact op voor het maken van afspraken voor een gewaskeuring.

Wat gaat dat kosten?

Voor 2016 is besloten om de kosten voor registratie, keuring en bedrijfsbezoeken te factureren volgens het tarief binnen de sector boomkwekerijgewassen. Een overzicht van de tarieven treft u hierna aan.

  • Bedrijven die we nieuw registreren betalen een basisbijdrage van € 275,- per jaar. Dat is inclusief de jaarlijkse kwaliteitsaudit (is tot max. 1 uur en de areaalbijdrage tot 50 are=0,5 ha).
  • Areaalbijdrage over het areaal boven 50 are waarbij voor de nieuwe bedrijven volgens de staffel zoals vermeld in de tarievenlijst 2016.
  • Een vaste bezoekbijdrage van: € 52,50
  • Uurtarief van € 91,80 voor alle keuringen en specifieke controles met met een minimum van een half uur.

Floricode lanceert gratis app ‘FloriBook’

Floricode heeft tijdens haar relatiedag op 21 januari jl. in Sassenheim de nieuwe app FloriBook gepresenteerd. FloriBook van Floricode is de digitale opvolger van het VBN codeboek maar dan uitgebreid met allerlei extra’s.

 

FloriBook geeft toegang tot het volledige Floricode productbestand van snijbloemen, kamerplanten en tuinplanten. Een actueel bestand dat dagelijks wordt bijgewerkt met de meest recente productregistraties en uitgegeven productcodes. FloriBook is daarmee de complete bloemen- en planten tool voor productgegevens binnen de sierteeltsector.

 

Van elk opgevraagd product presenteert FloriBook de productnaam met foto, de kleurcodes, een beknopte productomschrijving, VBN productcode en productgroep en de geldende sorteerkenmerken.

 

Floribook is een handige tool voor bijvoorbeeld kwekers, veredelaars, veilingmedewerkers en inkopers waarmee zij online snel op weg worden geholpen met het vinden van de juiste en meest actuele informatie over ieder product.

 

Floricode stelt FloriBook gratis ter beschikking als onderdeel van haar taken op het gebied van productregistratie en –codering voor de sierteelt. FloriBook is er nu in het Nederlands en in de loop van 2016 ook in het Engels. FloriBook is beschikbaar in de Play Store en de App Store.

floribook.eu

 

Voor meer informatie:

Floricode

Postbus 115

2370 AC Roelofarendsveen

T: (071) 305 157

F: (071) 305 1577

E: info@floricode.com

www.floricode.com

Eén VBN Algemene Specificatie Planten per 15 februari 2016 

Er komt één VBN algemene specificatie voor planten. Nu zijn er nog aparte algemene specificaties voor kamerplanten en tuinplanten. Het samenvoegen van de algemene specificaties is gewenst, omdat zo alle regels voor planten in één document staan. Veel van de regelgeving is al voor kamerplanten en tuinplanten gelijk. Daarnaast is het gewenst, dat begrippen die bij kamerplanten omschreven staan en niet bij tuinplanten en andersom voor alle planten kunnen gelden. Het onderscheid tussen kamer- en tuinplanten blijft wel bestaan. Inhoudelijk zijn de aparte regels voor kamer- en tuinplanten gewoon opgenomen in de nieuwe algemene specificatie planten, met de vermelding voor welke groep deze specifiek gelden. De koppeling tussen de algemene specificatie planten en de productspecificatie per product of productgroep blijft ook gewoon bestaan.

 

Nieuw is dat er enkele begripsomschrijvingen zijn toegevoegd (zoals bv hoe potmaten bij niet ronde potten worden gemeten), regelgeving voor eetbare planten is uitgebreid en er is een uitgebreidere omschrijving van de regelgeving betreffende plantenpaspoorten. De nieuwe algemene specificatie planten gaat in per 15 februari 2016 en staat op www.vbn.nl.

 

Contactpersonen:

Esther de Jong M: +316 31 64 15 07 E: estherdejong@floraholland.nl

Loek Barendse M: +316 23 88 18 51 E: loekbarendse@floraholland.nl

Uitstel invoerdatum verplichting plantenpaspoort i.v.m. Xylella 31 maart 2016

De invoerdatum voor het verplicht gebruik van een plantenpaspoort voor ca. 30 plantensoorten is uitgesteld naar 31 maart 2016. Als gevolg van uitbraken van de bacterieziekte Xylella fastidiosa heeft de Europese Commissie voor circa 30 plantensoorten het gebruik van een plantenpaspoort binnen de EU verplicht heeft gesteld. Deze verplichting zou 1 februari 2016 ingaan. Doordat gebleken is dat voor de invoering meer tijd nodig is, heeft de NVWA besloten de invoering in Nederland uit te stellen tot 31 maart 2016. Andere landen van de EU zijn van dit besluit op de hoogte gebracht. De invoerdatum kan per land, of zelfs per deelstaat verschillen. Informatie hierover kan worden gegeven door de verantwoordelijke autoriteiten in desbetreffend land.

Nieuwsbericht plantenpaspoort Xylella 1 februari 2016

Verplichting plantenpaspoort voor aantal plantensoorten i.v.m. Xylella

Door uitbraken van de bacterieziekte Xylella fastidiosa bij planten heeft de EU een aantal maatregelen ingesteld.

Eén maatregel is het verplicht gebruik binnen de EU van een plantenpaspoort voor ca.30 plantensoorten. Deze verplichting gaat in per 1 februari 2016. Verwacht wordt dat deze lijst de komende tijd nog uitgebreid wordt.

 

Voor meer informatie zie:

Informatie voor aanvoerders die in Nederland planten telen, klik hier.

Informatie voor aanvoerders die buiten Nederland planten telen, klik hier.

Lijst met plantensoorten waarvoor een plantenpaspoort per 1 februari 2016 verplicht wordt, klik hier.

Oud VBN-voorzitter Doeke Faber overleden

Op 5 januari is het bericht ontvangen dat Doeke Faber, VBN-voorzitter van februari 1998 tot mei 2009, na een langdurige ziekte op 72-jarige leeftijd is overleden. Vanuit zijn VBN-voorzitterschap vervulde de heer Faber vele bestuursfuncties in de sierteelt, niet alleen nationaal, maar ook internationaal. Zo was hij vanaf 2003 president van de internationale producentenorganisatie AIPH, welke functie hij ook na zijn vertrek bij de VBN tot 2012 is blijven vervullen. In deze functie vervulde hij een belangrijke ambassadeursfunctie en probeerde wereldwijd de sierteelt op de kaart te zetten.